504... Wyświetl

Ustalenie ojcostwa drogą sądową – jak, kiedy i co trzeba zrobić?

4 stycznia, 2023

Kiedy ustalenie kto jest ojcem dziecka nastręcza trudności właściwie jedynym rozwiązaniem jest zainicjowanie sprawy przed sądem. W jej trakcie przeprowadza się badania genetyczne, dzięki którym możliwe jest ustalenie czy dany mężczyzna jest ojcem konkretnego dziecka. Rozwiązanie to można zastosować także wówczas, gdy mężczyzna uznał dziecko, a następnie okazało się, że ojcem jest ktoś inny. Jakie zasady rządzą sprawami o ustalenie ojcostwa?

Jak ustalić ojcostwo?

Ustalenie ojcostwa może nastąpić właściwie jedynie na podstawie badań genetycznych. Oczywiście chodzi to o udzielenie odpowiedzi na pytanie, kto rzeczywiście jest ojcem danego dziecka. Z punktu widzenia przepisów obowiązującego prawa takiej wątpliwości nie ma, gdy określony mężczyzna uznał swoje ojcostwo. Wynika to z faktu, że zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ustalenie ojcostwo można nastąpić na mocy orzeczenia sądu albo oświadczenia złożonego przez ojca przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego. Jest to odpowiedź na pytanie jak ustalić ojcostwo.

Jednocześnie sądowe ustalenie ojcostwa jest możliwe nawet wówczas, gdy ojciec wcześniej złożyć oświadczenie o uznaniu ojcostwa. Wówczas ustalenie ojcostwa w sądzie ma za zadanie wykazanie bezskuteczności tego oświadczenia. Zawsze więc są to skomplikowane sprawy. Warto więc wiedzieć, jak uznać ojcostwo w sądzie?

Jak ustalić ojcostwo w sądzie?

Aby przeprowadzić ustalenie ojcostwa w sądzie trzeba złożyć pozew, a następnie podczas rozprawy udowodnić, że mężczyzna uznawany za ojca faktycznie nim nie jest. Przy czym nie jest konieczne wykazywanie kto jest ojcem dziecka. Zresztą często mogłoby to nie być możliwe. Należy pamiętać, że sprawę o ustalenie ojcostwa może założyć przed sądem ojciec, matka, dziecko oraz prokurator. Jednak zawsze są oni ograniczeni terminami wynikającymi z przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Przede wszystkim ani matka ani domniemany ojciec nie mogą wytoczyć powództwa o ustalenie ojcostwa po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności. Natomiast mężczyzna, który uznał swoje ojcostwo ma prawo wytoczyć powództwo o ustalenie bezskuteczności uznania w terminie roku od dnia, w którym dowiedział się, że dziecko od niego nie pochodzi. Po upływie tego terminu ojciec praktycznie traci możliwość zaprzeczenia swojego ojcostwa.

Jak udowodnić ojcostwo przed sądem?

Postępowanie sądowe o ustalenie ojcostwa musi wykazać, że mężczyzna jest albo nie jest ojcem dziecka. Sąd nie może mieć w tym względzie żadnych wątpliwości. W praktyce więc w tego rodzaju sprawach kluczowe znaczenie ma dowód z badań genetycznych przeprowadzanych przez certyfikowany ośrodek analityczny. Aby uzyskać wiarygodny wynik, należy pobrać materiał genetyczny od ojca i od dziecka, a następnie porównać wyniki. Dają one właściwie stuprocentową pewność co do faktu ojcostwa. I właśnie z tego względu inne dowody przy sądowym ustalaniu ojcostwa – jak np. przesłuchanie stron postępowania – mają marginalne znaczenie.