Kryzys w małżeństwie można próbować przezwyciężyć na wiele różnych sposobów. Jednym z nich jest separacja, która pod wieloma względami przypomina rozwód, jednak nie powoduje formalnego zakończenia małżeństwa. Tym samym separację można uznać za ostatnią deskę ratunku, którą podają sobie małżonkowie borykający się z kryzysem. Nie oznacza to jednak, że każde problemy małżeńskie powodują, że separacja jest optymalną próbą ich zażegnania. Kiedy więc warto z niej skorzystać? Odpowiedź na to pytanie staje się możliwa dopiero wówczas, gdy poznamy odpowiedź na inne: czym różni się rozwód od separacji?
Rozwód a separacja – podobieństwa i różnice
Różnica między separacją a rozwodem wynika przede wszystkim z przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zgodnie z nimi rozwód może zostać orzeczony przez sąd tylko wówczas, gdy nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. Natomiast separację prawo dopuszcza wówczas, gdy pomiędzy małżonkami nastąpił zupełny rozkład pożycia. Jasne więc jest, że różnica między rozwodem a separacją – już na etapie ustalania, czy rozwiązanie w ogóle jest dopuszczalne – jest niewielka. Mówiąc nieco obrazowo z separacji można skorzystać wówczas, gdy wszelkie relacje pomiędzy małżonkami ustały, jednak stan ten nie ma charakteru trwałego – a więc są jeszcze szanse na uratowanie ich związku. Wybór pomiędzy separacja a rozwód jest uzależniony przede wszystkim od skutków każdego z tych orzeczeń.
Zarówno rozwód, jak i separacja powodują ustanie obowiązków małżeńskich. W tym przede wszystkim w zakresie majątkowym, sprowadzającym się do konieczności przyczyniania się do wspólnego utrzymania. Tylko w wyjątkowych sytuacjach małżonkowie pozostający w separacji są zobowiązani do wzajemnej pomocy. Natomiast separacja nie powoduje ograniczenia władzy rodzicielskiej wobec wspólnych małoletnich dzieci czy wystąpienia obowiązku alimentacyjnego. Należy przy tym pamiętać, że orzeczenie separacji nie powoduje ustania małżeństwa – dlatego niemożliwe jest zawarcia w takich okolicznościach nowego małżeństwa. Właśnie ta okoliczność jest przede wszystkim tym, czym się różni rozwód od separacji.
Kiedy separacja jest opłacalna?
Każdy analizujący temat rozwód a separacja powinien pamiętać o wskazanych powyżej okolicznościach. Skoro więc separacja to taki „rozwód na próbę”, należy się na nią decydować tylko wówczas, gdy małżonkowie widzą jeszcze jakąś szansę dla swojego związku. W przeciwnym razie jest ona bardzo często po prostu stratą czasu. Warto przy tym zwrócić uwagę na procesowe aspekty całego zagadnienia. Otóż co prawda separacji ma prawo żądać każdy z małżonków, jednak jeżeli jeden z nich wnioskuje o separację, drugi zaś o rozwód – sąd orzeknie rozwód. Inaczej stanie się tylko wówczas, gdy żądanie rozwodu – w przeciwieństwie do separacji – nie jest uzasadnione. W praktyce więc rozstrzygnięcie kwestii dopuszczalności rozwodu i separacji może być trudne. Dlatego warto udając się do sądu w takich sprawach mieć przy sobie prawnika doświadczonego w sprawach rodzinnych.
